Bugün 13 Eylül. Şerif Muhittin Targan, İsmail Rüştü Aksal, Metin Oktay ve Necdet Calp'ın ölüm yıldönümleri.
BRT Yayın Grubu olarak bu değerlerimizi saygıyla, sevgiyle anıyoruz.
Şerif Muhittin Targan kimdir?
1892 yılında Çamlıca’da doğan Şerif Muhiddin Targan, son Mekke emiri Ali Haydar Paşa’nın oğludur. Hz. Peygamber’in soyundan gelen Targan, ilköğrenimini özel dersler alarak tamamladıktan sonra Darülfünun’da Hukuk ve Edebiyat fakültelerini bitirdi. 1916 yılında babasının Mekke emiri olması üzerine onunla beraber Hicaz’a gitti, fakat Birinci Dünya Savaşı’nın ardından isyan eden Şerif Hüseyin’in tarafına geçmedikleri için İstanbul’a geri dönmek zorunda kaldı. Gençliğinde ud ve viyolonsel çalmayı öğrenen Targan, ailesinin maddi kayıpları sebebiyle kendi geçimini sağlamaya karar vererek 1924’te New York’a gitti ve hayatını müzik yoluyla kazanmaya başladı. Targan, New York’ta bulunduğu sırada Verdi Vasyer’den dersler almış, Leopold Godowsky, Gaspar Cassado gibi önemli müzisyenlerden takdir görmüştür. 1930’ların başında Türkiye’ye dönen Şerif Muhiddin Targan, 1936 yılında Irak Hükümeti’nin daveti üzerine Bağdat’ta konservatuvar kurulmasına öncülük etmiş ve bu kurumu on iki yıl boyunca yönetmiştir. Türkiye’ye döndükten sonra, 1948 yılında İstanbul Belediye Konservatuvarı İlmî Kurul Başkanlığı’na getirildi, fakat bu görevinden sağlık sorunları nedeniyle 1951’de ayrılmak zorunda kaldı. Konservatuar’daki görevi sırasında, 1950 yılında ünlü ses sanatçısı Safiye Ayla ile evlenen Şerif Muhiddin Targan, 13 Eylül 1967’de vefat etmiştir.
İsmail Rüştü Aksal kimdir?
1911 yılında Adapazarı'nda doğdu. İstanbul Erkek Lisesi’nden sonra Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitiridi. Denklik sınavını vererek Hukuk Fakültesi diploması aldı.
Maliye müfettişliği ve Maliye Bakanlığı Tetkik Kurulu üyeliği yaptı.
1946 yılında CHP’den Kocaeli milletvekili seçildi. Şemsettin Günaltay kabinesinde Maliye Bakanlığı, CHP Parti Meclisi ve Genel Yönetim Kurulu Üyeliği yaptı.
1957 yılında Ankara milletvekili seçildi. İki yıl sonra CHP genel sekreterliğine getirildi.
1961’de Kurucu Meclis üyeliğine seçildi. 1969’da politikadan çekildi. Uzun süre İş Bankası Yönetim Kurulu Başkalığı’nda bulundu.
13 Eylül 1989 tarihinde İstanbul'da vefat etti.
Metin Oktay kimdir?
Metin Oktay (2 Şubat 1936; Karşıyaka, İzmir - 13 Eylül 1991, İstanbul), Türk futbolcu ve teknik direktör.
Golcülüğü ve yaşadığı gol krallıkları sayesinde "Taçsız Kral" lakabıyla da anılmaktadır.Futbol kariyerine 1952 yılında, İzmir'in yerel takımlarından Damlacıkspor'da başladı.
1953-1954 yılları arasında Yün Mensucat'ın altyapısında oynamasının ardından 1954-55 sezonu öncesinde İzmirspor'a transfer olarak profesyonel kariyerine başladı.
Buradaki tek sezonunda İzmir Profesyonel Ligi şampiyonluğu ve gol krallığı yaşadı. 1955'te Galatasaray ile anlaştı. 1956-56 ve 1957-58 sezonlarında İstanbul Profesyonel Ligi şampiyonlukları yaşarken; ligde attığı gollerle üç sezon üst üste gol kralı oldu.1959'da kurulan Millî Lig'de de gol krallıkları yaşamaya devam etti ve ligin ilk üç sezonunda gol kralı unvanını korudu. 1961 yılında Serie A'da mücadele eden Palermo ile sözleşme imzaladı. Burada bir sezona yakın top koşturduktan sonra ertesi yıl Galatasaray'a döndü.
Sarı-kırmızılı takımdaki ikinci döneminde üç lig, dört Türkiye Kupası ve iki Cumhurbaşkanlığı Kupası şampiyonluğu yaşadı.
Öte yandan 1962-63, 1964-65 ve 1968-69 sezonlarında üç gol krallığı daha elde etti. 1962-63 sezonunda attığı 38 gol, onu Süper Lig tarihinin bir sezonda en çok gol atan oyuncusu yapsa da bu rekor 1987-88 sezonunda 39 gol atan Tanju Çolak tarafından kırıldı.
1996-97 sezonunda ise Hakan Şükür tarafından egale edildi. Ancak o sezon ligde tutturduğu maç başına 1,46 gol ortalamasıyla lig tarihinin bir sezondaki en verimli golcüsü oldu.
Galatasaray formasıyla toplamda 324 lig maçına çıkan Oktay, attığı 294 golle hem Galatasaray'ın hem de Türk futbolunun en çok gol atan oyuncuları arasına girdi.İlk kez 1955 yılında giydiği Türkiye Millî Futbol Takımı forması altında 36 maça çıktı ve 19 gol atmayı başardı. Oktay; Hakan Şükür (51), Tuncay Şanlı (22) ve Lefter Küçükandonyadis (21)'in ardından, Cemil Turan, Nihat Kahveci ve Burak Yılmaz ile birlikte millî takım tarihindeki en golcü dördüncü oyuncu konumundadır.
1957-58 sezonuna gollerle başlayarak oynadığı ilk üç lig maçında dört gol attı. 28 Ekim 1957'deki 6-1'lik ligin ilk yarısının kapanış mücadelesi olan Beyoğluspor maçında üç gol kaydetti. İkinci kez düzenlenen Federasyon Kupası'ndaki ilk maçı olan ve 16 Kasım 1957'de oynanan 10-0'lık Anadolu maçında beş gol atarak, o ana kadar oynadığı resmî maçlar içinde ilk defa bir maçta beş gol atmış oldu.
8-1 sonuçlanmasında önemli rol oynadı.Sezon genelinde 17 lig maçına çıkıp 19 gol kaydederek İstanbul Profesyonel Ligi'nde üçüncü kez gol kralı olurken, takımı Galatasaray ligi şampiyon olarak tamamladı. Federasyon Kupası'nda da 10 gol kaydeden Oktay, Lefter Küçükandonyadis ile birlikte turnuvanın en golcü oyuncusu oldu. İstanbul Profesyonel Ligi'nin son sezonu olan 1958-59 sezonuna ise geçen sezona göre gol bakımından tutuk bir başlangıç yaptı ve oynadığı ilk beş maçta gol atma başarısını gösteremedi.
8 Ekim 1958'deki Kasımpaşa maçında rakip filelere bıraktığı iki gollü maçla başlayan bir gol serisi yakaladı ve oynadığı beş lig maçında 14 gollük bir performans sergiledi. 15 Kasım'daki 4-0'lık Adalet maçında tüm goller Oktay'dan gelirken; 29 Kasım'daki 3-2'lik Karagümrük maçında üç,27 Aralık'taki 6-0'lık Beykoz maçında ise dört gol kaydetmişti.
Bu serinin ardından üç maç boyunca gol atamayan Oktay, ligin son üç maçında 8 gol atmayı başardı. 8 Şubat 1959'daki 6-0'lık Adalet maçında ise dört gol birden atmıştı.1958-59 sezonunda attığı 22 golle, İstanbul Profesyonel Ligi'nde üst üste dördüncü kez gol kralı olma başarısını gösterdi. 8 sezon düzenlenen ligde toplamda 66 maça çıkıp 77 gol kaydeden Oktay, lig tarihinin de en golcü oyuncusu oldu.
Millî Takım Kariyeri
1962 FIFA Dünya Kupası elemelerinde oynadığı dört maçta üç gol atsa da Türkiye, üç takımdan oluşan grubunu Sovyetler Birliği'nin ardından ikinci sırada tamamlayarak kupaya katılma şansı elde edemedi. 10 Ekim 1962'de, Etiyopya ile oynanan yılın ilk millî maçında üç gol birden atarak hat trick yapma başarısını gösterdi.
Sonrasındai dört maçında sessiz kalsa da 27 Eylül 1964'teki Polonya maçında bir, Turgay Şeren'in yokluğunda ilk kez takım kaptanı olarak sahaya çıktığı 1 Kasım 1964'teki Mısır maçında iki gol birden atmayı başardı.Sonrasındaki beş maça da kaptan olarak sahaya çıktı ve bu maçların sadece birinde, 9 Mayıs 1965'teki Bulgaristan mücadelesinde gol atmayı başardı.
Turgay Şeren'in takım kaptanı olduğu 30 Mayıs 1966'daki Danimarka maçının ardından yaklaşık 2,5 yıl süreyle millî formadan uzak kaldı.11 Aralık 1968'de, 1970 FIFA Dünya Kupası elemeleri kapsamında Kuzey İrlanda ile oynanan ve takım kaptanı olarak yer aldığı maçta son kez millî formayı giydi. Toplamda 36 A millî maçta forma giyen Oktay, 19 gol atmayı başardı.
Kişisel Yaşamı
29 Ocak 1959 tarihinde, İzmir'de Oya Sarı ile evlendi. Aynı yıl içerisinde eski takımı İzmirspor'dan gelen transfer teklifini reddederek İstanbul'daki kulübü Galatasaray'da kalması sebebiyle eşinden ayrıldı. İkinci evliliğini 12 Mayıs 1965'te, İstanbul'da Servet Kardıçalı ile yaşadı.
9 Şubat 1966'da, çitfin Zeynep adını verdikleri bir kız çocuğu dünyaya gelse de doğumundan birkaç saat sonra yaşamını yitirdi. Cenazesi ise Şişli Camii'nde kılınan namazın ardından Edirnekapı'da toprağa verildi.
Daha sonraları çift, Rıfat Halil Pala adlı çocuk evlat edindi. Selva Pala ile evli olan Rıfat Halil Pala, dünyaya getirdikleri kız çocuklarına Zeynep adını verdi.
13 Eylül 1991 günü, sabah saat 4.15 sularında, Boğaziçi Köprüsü çıkışında geçirdiği trafik kazasından sonra kaldırıldığı Haydarpaşa Numune Hastanesi'nde vefat etti.
Otomobili takla atan Oktay'ın çenesinin kırıldığı, sol kolunda kırıklar olduğu ve dalağının parçalanması sonucu iç kanama geçirerek hayatını kaybettiği belirlendi.
Cenazesi Ali Sami Yen Stadyumu ile Milliyet gazetesinin binasının önünde düzenlenen törenlerin ve Fatih Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Topkapı'daki Kozlu Mezarlığı'na defnedildi.
Necdet Calp kimdir?
Necdet Calp (7 Eylül 1922, Karamürsel - 13 Eylül 1998, Ankara, Türkiye), Türk bürokrat ve siyasetçi. Bürokraside kariyer yapmış, 12 Eylül Dönemi sonrasında da günün şartlarının sol kanat partisi Halkçı Parti'nin lideri olarak hatırlarda kalmış bir devlet ve siyaset adamıdır.
Necdet Calp bürokraside kariyer yapmış, 12 Eylül dönemi sonrasında da günün şartlarının sol kanat partisi Halkçı Parti`nin lideri olarak hatırlarda kalmış bir devlet ve siyaset adamıdır. 1983`de Turgut Özal`la bir seçim öncesi televizyon tartışmasında Boğaziçi Köprüsü için "Sattırmam efendim, sattırmam" deyişi akıllardadır. Bu çıkışıyla günün Türkiye`si 3 yıl sonra ilk defa olarak televizyonda siyasi içerikli bir tartışma izlemiş olmaktaydı.1922 yılında Karamürsel`de doğdu. 1944 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesini bitirdikten sonra 1954-1960 tarihleri arasında Mülkiye Müfettişliği`nde bulunmuş, 17 Haziran 1960`da Siirt Valisi olarak atanmış, 10 Ekim 1965 tarihinde de Başbakanlık Özel Kalem Müdürlüğü görevine getirilmiştir.11 Şubat 1978 tarihinde İzmir Valiliği`ne tayin edilen Necdet Calp, 11 Aralık 1979 tarihine kadar bu görevde kalmıştır. İzmir Valiliği`nden sonra bir süre önce Merkez Valiliği`nde bulunan Calp, Sümerbank Yönetim Kurulu Üyeliği de yapmıştır. 23 Ekim 1980 - 11 Nisan 1983 tarihleri arasında Başbakanlık Müsteşarlığı yaptı. 1983 yılında Halkçı Parti`yi kurdu ve Genel Başkanı oldu. Aynı yıl yapılan seçimlerde milletvekili seçildi. Temmuz 1985`te yapılan parti kurultayında yerini Aydın Güven Gürkan`a bıraktı. 13 Eylül 1998 günü kalp krizinden vefat etti.
Nahit Duru kimdir?
Nahit Duru 1945'te Samsun'da doğdu… İlkokulu Samsun'da, ortaokulu Sivas'ta okudu… Liseye İstanbul'da basladı. 1964'te Ankara Ataturk Lisesi'nden mezun oldu. İlk olarak Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne girdi, bir yıl sonra iktisat fakültesine geçti. İktisat fakültesinde bir yıl öğrenim gördü, sonra ayrılıp Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Tiyatro bölümüne başladı. Bir yıl sonra oradan da ayrıldı ve özel gazetecilik halkla ilişkiler yüksek okulundan mezun oldu. Nahit Duru, Tele 1 Yayın Kurulu Üyeliği, ABD Gazetesi yazarı ve Ankara Temsilcisi olarak görev yapmıştır. Ayrıca Eski Güneş Gazetesi Genel Yayın Yönetmenliği, Yurt Gazetesi Ankara Temsilciliğinde de görev almıştır. 13 eylül 2019'da vefat etti.
Comments