Bugün 5 Aralık. Felsefeci Prof. Dr. Önay Sözer'in 1., TİME dergisine kapak olacak denli ünlü heykeltraş Prof. Dr. Tankut Öktem'in 16., yazın dünyasına çevirileriyle iz bırakan, eski Kültür Bakanı Prof. Dr.Talat Sait Halman'ın 9. ölüm yıldönümü. Ayrıca Tiyatro sanatçısı Nezahat Tanyeri'nin 37., gazeteci, iktisat profesörü Suphi Nuri İleri'nin 78. ve gazeteci Erhan Akyıldız'ın 25. ölüm yıldönümü bugün.
BRT Yayın Grubu olarak bu değerlerimizi saygıyla anıyoruz.
Prof. Dr. Önay Sözer kimdir?
ROMA- Hegel diyalektiği ve görüngübilim (fenomenoloji), varlıkbilim (ontoloji) alanlarında çalışmalar yapan felsefeci ve yazar Prof. Dr. Önay Sözer (İstanbul, 1936-İtalya, Roma, 4.12.2022) Roma'da önceki yıl yaşamını yitirdi.
Felsefe incelemeleri yanında roman, öykü de yazan Sözer, İstanbul Erkek Lisesini (1954) ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirmiş (1959); daha sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Tarihi Kürsüsüne asistan olarak girmiş; 1966 yılında doktor, 1986 yılında da doçent unvanlarını almış; 1993 yılında Sistematik felsefe ve mantık dalında profesör olmuştur. Bir süre Boğaziçi Üniversitesi felsefe bölümünde çalışmış, 2003'te İstanbul Üniversitesi'nden emekli olmuştur.
Önay Sözer, Hegel ve Hegel sonrası üzerine yaptığı felsefe incelemeleriyle tanınmıştır; çağımız felsefe konularına üzerinde de ayrıntılı çalışmalar yapmıştır. Felsefe dışında dil ve edebiyat konularında da yazmıştır. Yazıları 1955 yılından itibaren Onüç, Yeni Ufuklar, Türk Dili, Yeni Dergi, Soyut gibi dergilerde çıkmıştır. Uluslararası Hegel Derneği Yönetim Kurulu Üyesiydi. Başlıca yapıtları: Edmund Husserl'in Fenomenolojisi ve Nesnelerin Varlığı (1977), Anlayan Tarih (1981), Öteki (ya da Meleğin Kitabı) roman,1983), Leere und Fülle - Ein Essay in phänomenologischer Semiotik (1988), Çıplak Gülüş (öykü, 1988), Felsefenin Abecesi (1992), Kadın ve Benzeri-Bir Kadın Ütopisi (deneme, 1993), İsisin Düğümü (roman, 2004), Sonradan Yaşamak (roman, 2009), Jacques Derrida ile Birlikte Pera Peras Poros (inceleme, Ferda Keskin ile, 2012), Piri Reisin Kayıp Adası (roman, 2014), Sanat: Görünendeki Görünmeyen (inceleme, 2019), Sarsılanlar (roman, 2020), Dolambaç (roman, 2022), vb.
Hakkında yerli ve yabancı çalışma arkadaşları onun için "Bir Arada" (İstanbul 2013, haz. Dr. Sanem Yazıcıoğlu) adlı bir armağan kitap yayımlanmışlardır...
Prof. Dr. Tankut Öktem kimdir?
Prof. Dr. Tankut Öktem, 1940 yılında Konya’da doğdu. Öktem, 1965 yılında bitirdiği İstanbul Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu (İDTGSYO) Seramik Bölümü'nde, 1966 yılında asistan olarak görev yapmaya başladı.
1970 yılında ise öğretim görevlisi olan Öktem, 1974- 1975 yılları arasında Seramik Bölüm Başkanlığı, 1980-1982 yılları arasında İDTGSYO Müdürlüğü yaptı. Prof. Öktem, 1983-1985 yılları arasında Tatbiki Güzel Sanatlar’ın Marmara Üniversitesi oluşundan sonra Heykel Bölümünü kurdu ve ilk başkanı oldu.
1986’dan bu yana profesör olarak öğretim üyeliğini sürdüren Tankut Öktem, 1993-1996 yılları arasında Marmara Üniversitesi Seramik-Cam Bölümü Başkanlığını, 1999’a kadar Fakülte Senatörlüğünü ve YÖK Sanat Milli Komitesi Marmara Üniversitesi Temsilciliği'ni yaptı. Çok sayıda eseri ve ödülü bulunan Prof. Öktem, 1999 yılında ‘Devlet Sanatçısı’ seçildi.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu ve Milli Mücadele yıllarını konu edinen Prof. Öktem’in eserleri arasında, dünyanın en yüksek üçüncü anıtı olan Kuvayi Milliye ve Atatürk Anıtı, Atatürk ve Harbiyeli Anıtı, Çanakkale Şehitliği’ndeki Yaralı Asker Anıtı, Amasya Tamimi Anıtı, Zonguldak Maden İşçileri Anıtı, Kastamonu Türk Kadınları Anıtı, Balkan Savaşı Anıtı, Magosa Büyük Özgürlük Anıtı, Atatürk-İnönü-Fevzi Çakmak Anıtı, Nazım Hikmet Heykeli, Uğur Mumcu Anıtı, Deniz Kızı Heykeli, Piyade Atatürk Anıtı ve Seul’de bulunan Sevgi Anıtı bulunmaktadır.
5 Aralık 2007'de geçirdiği trafik kazasında vefat etti.
Talat Sait Halman kimdir?
1931 yılında İstanbul'da doğan Talât Sait Halman, 1951'de Robert Koleji'ni bitirdikten sonra, yüksek lisansını 1954 yılında Columbia Üniversitesi'nde tamamladı. Otuz yıl ABD'de Columbia, Princeton, Pennsylvania Üniversiteleri'nde öğretim üyeliği yaptı. 10 yıl boyunca New York Üniversitesi'nde profesör ve Yakın Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanı olarak çalıştı. 1998 yılında Bilkent Üniversitesi'nde Türk Edebiyatı Bölümü'nü ve Merkezi'ni kurdu ve yönetti. Bilkent Üniversitesi'nde, İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Dekanı olarak görev yaptı.
Türkiye'nin ilk Kültür Bakanı ve ilk Kültür İşleri Büyükelçisi olan Halman, Birleşmiş Milletler'de baş delege yardımcılığı ve ABD PEN Derneği yönetim kurulu üyeliği görevlerini yürüttü. Dört yıl boyunca UNESCO yönetim kurulu üyeliği yaptı. 2003 yılından itibaren UNICEF Türkiye Milli Komitesi'nin başkanlığını ve 2008 yılında itibaren İKSV Mütevelliler Kurulu başkanlığını, 5 Aralık 2014'teki vefatına dek sürdürdü.
Türkçe ve İngilizce telif ve çeviri 75 kitap ile 3000'i aşkın makale, inceleme ve deneme, 5000 üzerinde şiir çevirisi yayımlayan Halman'ın, klasik ve modern Türk edebiyatının başlıca eserlerinden örneklerin yer aldığı 30 civarında İngilizce kitabı bulunuyor. Halman, ilk İngilizce bilimsel Türk edebiyatı dergisi olan Journal of Turkish Literature'ın baş editörlüğünü yaptı. Halman'ın kitaplarından bazıları, Almanca, Çince, Farsça, Fransızca, Hintçe, İbranice, İspanyolca, Rusça ve Urduca dillerine çevrildi. Kendi şiirlerinden oluşan iki İngilizce kitabı bulunan Halman'ın toplu şiirleri, İş Bankası Kültür Yayınları'ndan Ümit Harmanı başlığıyla çıktı. Shakespeare'in tüm sonelerini Türkçeye çeviren Halman'ın vefatında önceki son kitap yayını William Shakespeare: Aşk ve Anlatı Şiirleri'dir. Bu dört bin dizelik kitapla Shakespeare'in tüm eserleri Türkçeye kazandırılmış oldu.
Aldığı ödüller arasında Boğaziçi ve Ankara Üniversiteleri'nden onursal doktora, UNESCO Madalyası, Columbia Üniversitesi "Thornton Wilder" Çeviri Armağanı, “ABD'deki En Başarılı Türk Üniversite Öğretim Üyesi Armağanı”, TÜBA'nın ve TC Dışişleri Bakanlığı'nın Üstün Hizmet Ödülü bulunuyor. Halman ayrıca, Kraliçe Elizabeth tarafından verilen “Sir” unvanı karşılığı olan “Knight Grand Cross, G.B.E., The Most Excellent Order of the British Empire” payesi sahibi.
Nezahat Tanyeri kimdir?
Nezahat Tanyeri ( Dilligil ),1917 de İstanbul'da dünyaya geldi. 1940'lı yıllardan itibaren çok sayıda eserde rol almış tiyatro ve sinema sanatçımızdır. Tiyatrocu Avni Dilligil'in ilk eşidir. Bu evliliğinden kendileri gibi sanatçı olan çocukları Erhan Dilligil 1935 de Afyonkarahisar'da doğdu.Sinemaseverler, Şehir Tiyatrosu sanatçısı da olan Nezahat Tanyeri'yi "Memleketim" filminde leyla'nın büyükannesi, "Bizim aile" ve "Çöpçüler kralı" filmlerinde şakir'in annesi, "Postacı" filminde Adem'in annesi ve "Atla gel şaban" filminde de Niyazi'nin kaynanası rolleriyle hatırlarlar. Nezahat Tanyeri, 05.12.1986'da İstanbul'da bir oyunun galasında kalp krizinden vefat etmiştir. Görev Aldığı Yapımlardan bazıları : 1986 - Kupa Kızı 1984 - Atla Gel Şaban 1984 - Şabaniye 1984 - Postacı 1977 - Çöpçüler Kralı 1975 - Bizim Aile 1975 - Merhaba 1974 - Memleketim 1970 - Küçük Hanımın Şoförü 1965 - Öfke Dağları Sardı 1964 - Avare 1962 - Gönül Ferman Dinlemez 1962 - Zorlu Damat 1962 - Billur Köşk 1961 - Zavallı Necdet 1961 - Çılgın aşk 1956 - Kara Çalı 1951 - Güldağlı Cemile 1949 - Fedakar Ana 1949 - Baba Katili 1944 - Hürriyet apartmanı
Erhan Akyıldız kimdir?
Erhan Akyıldız, 1947’de Eskişehir’de doğdu. İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nü bitirdi. Gazeteciliğe, dönemin efsane müzik dergisi "Hey"de başladı. Daha sonra "Milliyet" gazetesinde Abdi İpekçi’yle birlikte çalıştı. "Nokta" dergisinde, "Cumhuriyet", "Hürriyet" ve "Güneş" gazetelerinde, Star TV ve HBB televizyonunda yöneticilik ve program yapımcılığı yaptı. "Taş Çağı’ndan Osmanlı’ya Anadolu" adlı bir kitabı daha olan ve uzun bir süre Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nde habercilik üzerine dersler veren Akyıldız, 1998’de aramızdan ayrıldı.
Comments