8 Haziran Dünya Okyanus Günü dolayısıyla açıklama yapan Birleşmiş Milletler (BM), bu yıl "Gelgitler Değişiyor" mesajıyla küresel ısınmanın okyanuslar ve deniz kenarında yaşayan topluluklar üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkati çekiyor
8 Haziran Dünya Okyanus Günü dolayısıyla açıklama yapan Birleşmiş Milletler (BM), bu yıl "Gelgitler Değişiyor" mesajıyla küresel ısınmanın okyanuslar ve deniz kenarında yaşayan topluluklar üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkati çekiyor. Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) verilerine göre, küresel sıcaklık artışı 2022'de sanayi öncesi döneme göre 1.15 dereceye ulaştı ve son 8 yıl dünyadaki en sıcak yıllar olarak kayıtlara geçti. Küresel ısınma nedeniyle su ısındıkça yükseliyor ve artan okyanus sıcaklığı dünya çapında deniz seviyesinin de yükselmesine yol açıyor. Okyanuslardaki ısınmanın yanı sıra eriyen buz tabakaları ve buzullar deniz seviyesindeki artışa etki ediyor. WMO verilerine göre, dünya çapında deniz seviyesindeki artış geçen yıl da artmaya devam etti ve son 30 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Küresel deniz seviyesindeki yükselme 1993-2002 arasındaki 10 yıllık dönemde yıllık ortalama 2,27 milimetre, 2003-2012 arasındaki 10 yıllık dönemde ise ortalama yıllık 3.3 milimetre olarak hesaplandı. Ağırlıklı olarak insan faaliyetlerinden kaynaklanan karbon emisyonlarındaki artışın yol açtığı küresel ısınma nedeniyle deniz seviyesi 2013-2022 arasındaki 10 yıllık dönemde yıllık ortalama 4.62 milimetre yükseldi. Böylece, kayıtların tutulduğu son 30 yılda deniz seviyesindeki yükseliş ilk 10 yıllık döneme göre üçüncü 10 yıllık dönemde iki katına çıktı. Mevcut hızda devam etmesiyle deniz seviyesindeki toplam yükselmenin 2100'e kadar 1 ila 1.6 metreye ulaşacağı tahmin ediliyor.
Öte yandan The Ocean Foundation (Okyanus Vakfı) Başkanı Mark J. Spandilg, 8 Haziran Dünya Okyanus Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, insan faaliyetlerinden kaynaklanan iklim değişikliğinin okyanus sağlığı için en büyük tehdit olduğunu dile getirdi. Sıcaklık artışının 1,5 dereceyi geçici şekilde de olsa aşmasının etkilerinin büyük olacağına işaret eden Spalding, "Bu demek oluyor ki biz küoresel ısınmaya karşı yeterince hızlı ve güçlü şekilde hareket etmiyoruz. Çok hızlı ve adil bir şekilde fosil yakıtları yaşamımızdan çıkararak karbon emisyonlarını azaltmamız gerekiyor. Bunu yaparken, metan emisyonları göz ardı etmemeliyiz ve aynı şekilde metan emisyonlarını da hızla düşürmeliyiz" ifadelerini kullandı.
Not: Benzer bir uyarıyı araştırmacı yazar Alâettin Bahçekapılı -başkaca verilerle- "Deniz Yanar" başlığıyla 25 yıl önce kaleme almış, topluma mal etmişti. Okumak için bkz.
https://www.habercigazete.net/post/demedim-mi-nazl%C4%B1-y%C3%A2rim-ben-sana-deniz-yanar-1
Comments