Yaşasaydı bugün 74 yaşında olacaktı oyuncu, senarist Tarık Akan. 13 Aralık Tarık Akan'ın doğum günü. 13 Aralık aynı zamanda Prof. Dr. Türkân Saylan'ın da doğum günü...Yaşasaydı "kardelenleriyle birlikte" 88. yaşını kutlayacaktık.
Doğum günü: Tarık Akan kimdir?
(Tarık Tahsin Üregül) 13 Aralık 1949, İstanbul doğumlu, Türk sinema ve dizi oyuncusu.
Tarık Akan, 13 Aralık 1949 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Asıl ismi Tahsin Tarık Üregil. Babasının memurluğu sebebiyle Anadolu‘da büyüdü. Denizi ilk kez on altı yaşında gördü. Albay rütbesinde bir subay olan babası Yaşar Bey’in görevi nedeniyle Erzurum Dumlupınar İlkokulu’nda başladığı ilkokulu Kayseri’de bitirdi ve babasının emekliliğinden sonra ailesiyle İstanbul Bakırköy’de yaşamaya başladı. Gündüzleri kâğıt işportacılığı yaparak geceleri Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Yüksek Mühendisliğinde okumaya başladı.Sinemaya geçmeden önce bir süre düğün salonlarında müdürlük; Ataköy Plajında cankurtaranlık, sandal kiraya verme, bilet karaborsacılığı ve işportacılık yaptı. Tarık Akan, 1970 yılında Ses dergisinin artist yarışmasına‚ üçüncü bile gelsem beş bin lira alırım umuduyla girdi, ama birinci oldu. Bu yarışmayı kazanınca Makine mühendisliğini bıraktı. Gazetecilik Yüksek Okuluna girdi. 1971’de ilk filmi olan ‘Solan Bir Yaprak Gibi’yle kamera karşısına geçti ve Tarık Akan adını aldı.1979'da zorunlu askerlik görevini yedek subay olarak Denizli’de tamamlayan Tarık Akan, 1970-1975 tarihleri arasında yılda 12 filmde rol alarak Yeşilçam’ın en parlak günlerinde yer aldı. Emel Sayın’la ”Mavi Boncuk”ta Hülya Koçyiğit’le ”Sev Kardeşim”de, Hale Soygazi ile ”Gece Kuşu Zehra”da oynadı ve ”Hababam Sınıfı” ile Türk sinemasının unutulmazları arasına girdi. Akan, daha sonra ”değişirken yok olmayı” göze aldı ve mesajı olan filmler yapmaya karar verdi. Bu kararın ilk ürünü “Nehir”i Cüneyt Arkın’la birlikte oynadığı ”Maden”, ”Sürü”, ”Yol”, ”Kanal” gibi politik filmler takip etti.1986 yılında Yasemin Erkut ile evlenen oyuncunun aynı yıl Barış Zeki Eregül adlı oğlu, iki yıl sonra, 1988 yılında Yaşar Özgür Eregül ve Özlem Eregül adındaki ikiz çocukları dünyaya geldi.Oyuncu, evlendikten dört sene sonra 1989 yılında boşandı Tarık Akan’ın, ilk çocuğu olan Barış Zeki Eregül 2009 yılında Tarık Akan’ın da oynadığı “Deli Deli Olma” adlı filmde babasının gençliğini oynayarak oyunculuk hayatına atıldı.
Akan, 12 Eylül askeri darbesinin hemen ardından, 1981 başlarında, Almanya’da yaptığı bir konuşma yüzünden yurda dönüşünde tutuklandı. Tutuklanmanın nedeni, bir gazetenin manşete çıkardığı yanlı ve yalan haberdi. Böylece 12 yıl hapis istemiyle uzun bir yargılanma süreci başladı ve 2,5 ay hücre hapsi cezası aldı.2002 yılında hapishane günlerini ve darbe sürecini “Anne Kafamda Bit Var” isimli kitabında anlatan Tarık Akan, yazarlık deneyiminin yanında 1991 yılında daha önceleri kendisinin de okuduğu Taş Özel İlkokulu’nu yap-işlet-devret sistemi ile alarak Özel Taş Koleji’ni kurdu ve eğitim sektörüne de giriş yaptı.Eğitim konusunda da diğer işlerinde olduğu gibi başarılı oldu. Aziz Nesin’in vefatından sonra görevini devir alan oğlu Ali Esin’den vakıf başkanlığını devir alarak, 2005 yılında Nesin Vakfı’nın Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yaptı.111 sinema filmi ve 4 televizyon dizisinde rol alan ünlü oyuncu, 1985'de Berlin Uluslararası Film Festivali’nde “Pansiyon” filmi ile Gümüş Ayı Mansiyon Ödülü’nü aldı ve 1982 yılında Cannes Film Festivali’nde “Yol” filmi ile En İyi Erkek Oyuncu adayı oldu. 1973 – 2002 tarihleri arasında 12 ödüle layık görüldü.Tarın Akan, 16 Eylül 2016 günü, 66 yaşında iken, akciğer kanseri sonucu hayatını kaybetti.“Neredeyse otuz beş, kırk yıldır bit görmeyen bir kişi olarak Anne Kafamda Bit Var’ı zevkle, öte yandan anlattıkları nedeniyle de acıyla, içim burkularak okudum. Tarık Akan, son derece yalın bir dille, hatta konuşur gibi, yaşadıklarını anlatmış. Bir bakıma geç yayımlamış, belki de bu yüzden daha az duygusal, daha dinlenmiş ve olabildiği kadar da nesnel bir kitap çıkarmış ortaya. Ancak kitap, bir ’12 Eylül kitabı’ olarak da okunabilir. (Kemal Gündüzalp).
Tarık Akan Moskova'da Nâzım Hikmet'in mezarında... (Fotoğraf: A.Bahçekapılı, 2013)
Kitap:Anne Kafamda Bit Var (2002)
Ödülleri:En İyi Erkek Oyuncu (Gülüm) / 40. Antalya Film Şenliği 2003En İyi Erkek Oyuncu (Karartma Geceleri) / 6. Adana Altın Koza Film Şenliği 1992En İyi Erkek Oyuncu (Üçüncü Göz) / 26. Antalya Film Şenliği 1989En İyi Erkek Oyuncu (Pehlivan) / 21. Antalya Film Şenliği 1984
En İyi Erkek Oyuncu (Maden) / 15. Antalya Film Şenliği 1978
En İyi Erkek Oyuncu (Sürü) / 17. Antalya Film Şenliği 1980
En İyi Erkek Oyuncu (Suçlu) / 10. Antalya Film Şenliği 1973
Yaşam Boyu Onur Ödülü / 33. Antalya Film Şenliği 1996
Senaryo:
Çark (Sinema Filmi, 1987)
Yapımcı:
Üçüncü Göz (Sinema Filmi, 1988)
Danışman:
Bu Daha Başlangıç (Danışman, 2013)
Rol Aldığı Filmler:
Geç Gelen Ödüller (Kendisi, TV Filmi, 2013)
Karşıyaka Memleket (Nazım Hikmet Ran, Sinema Filmi, 2009)
Deli Deli Olma (Mişka, Sinema Filmi, 2009)
Ahh İstanbul (Marmara Eşref, TV Dizisi, 2006)
Gece Yürüyüşü (Sinan, TV Dizisi, 2004)
Vizontele Tuuba (Güner Sernikli, Sinema Filmi, 2003)
Koçum Benim (Basketbol Koçu Can, TV Dizisi, 2002)
Gülüm (Ali, Sinema Filmi, 2002)
Abdülhamit Düşerken (Mahmut Şevket Paşa, Sinema Filmi, 2002)
Hayal Kurma Oyunları (Baba, Sinema Filmi, 1999)
Eylül Fırtınası (Hüseyin Efe, Sinema Filmi, 1999)
Mektup (Ragıp, Sinema Filmi, 1997)
Antika Talanı (Anlatım, Sinema Filmi, 1997)
Aşk Üzerine Söylenmemiş Herşey (Sinema Filmi, 1995)
Adana - Paris (Kendisi, Sinema Filmi, 1995)
Çözülmeler (Uğur, Sinema Filmi, 1994)
Yolcu (Makasçı, Sinema Filmi, 1994)
Taşların Sırrı (Kuray, TV Dizisi, 1992)
Uzun İnce Bir Yol (Müşfik, Sinema Filmi, 1991)
Siyabend-ü Xece (Siyabend, Sinema Filmi, 1991)
Bir Kadın Düşmanı (Ziya, Sinema Filmi, 1991)
Karartma Geceleri (Mustafa Ünal, Sinema Filmi, 1990)
Devlerin Ölümü (Yönetmen, Hoca, Dava Vekili, Ağa, Sinema Filmi, 1990)
Bir Küçük Bulut (Saycan, Sinema Filmi, 1990)
Berdel (Ömer, Sinema Filmi, 1990)
İsa, Musa, Meryem (Musa, Sinema Filmi, 1989)
İkili Oyunlar (Sinema Filmi, 1989)
Leyla İle Mecnun (Mecnun, Sinema Filmi, 1989)
Üçüncü Göz (Tunç, Sinema Filmi, 1988)
Kimlik (Hoca, Sinema Filmi, 1988)
El Kapıları (Zeynel, Sinema Filmi, 1988)
Dönüş (Berde, Sinema Filmi, 1988)
Çark (Rauf, Sinema Filmi, 1987)
Yağmur Kaçakları (Sinema Filmi, 1987)
Su da Yanar (Film Yönetmeni, Sinema Filmi, 1987)
Skandal (Çetin, Sinema Filmi, 1987)
Kızımın Kanı (Cemil, Sinema Filmi, 1987)
Ses (Adam, Sinema Filmi, 1986)
Kıskıvrak (Yılmaz, Sinema Filmi, 1986)
Halkalı Köle (Sinema Filmi, 1986)
Beyoğlu'nun Arka Yakası (Haydar Rıza, Sinema Filmi, 1986)
Adem İle Havva (Münir Kozan, Sinema Filmi, 1986)
Acı Dünya (Yusuf, Sinema Filmi, 1986)
Tele Kızlar (Komiser Şahin, Sinema Filmi, 1985)
Son Darbe (2) (Nazmi Yalçın, Sinema Filmi, 1985)
Paramparça (Tayfun, Sinema Filmi, 1985)
Kan (Haydar Ali / Seyit Ağa, Sinema Filmi, 1985)
Bir Avuç Cennet (Kamil, Sinema Filmi, 1985)
Yosma (Kerem, Sinema Filmi, 1984)
Pehlivan (Bilal, Sinema Filmi, 1984)
O'na Çirkin Kral Derlerdi (Sinema Filmi, 1984)
Kayıp Kızlar (Komiser Yılmaz, Sinema Filmi, 1984)
Damga (Cengiz, Sinema Filmi, 1984)
Alev Alev (Murat, Sinema Filmi, 1984)
Kuduz / Çocuklar Çiçektir (Topal Yakup, Sinema Filmi, 1983)
Gecenin Sonu (Kadir, Sinema Filmi, 1983)
Derman (Şehmuz, Sinema Filmi,1983)
Beyaz Ölüm (Komiser Yılmaz Gürel, Sinema Filmi, 1983
Kaçak (Habip, Sinema Filmi, 1982)
Arkadaşım (Ali, Sinema Filmi, 1982)
Yol (Seyit Ali, Sinema Filmi, 1981)
Herhangi Bir Kadın (Bozovalı Cemal, Sinema Filmi, 1981)
Deli Kan (Sefer, Sinema Filmi, 1981)
Demiryol (Bülent, Sinema Filmi, 1979)
Adak (Mümin, Sinema Filmi, 1979)
Sürü (Şivan, Sinema Filmi, 1978)
Seninle Son Defa (Uğur, Sinema Filmi, 1978)
Maden (Nurettin, Sinema Filmi, 1978)
Lekeli Melek (Salih, Sinema Filmi, 1978)
Kanal (Kaymakam, Sinema Filmi, 1978)
Şeref Sözü (Sedat, Sinema Filmi, 1977)
Sevgili Dayım (Tarık, Sinema Filmi, 1977)
Nehir (Sinan, Sinema Filmi, 1977)
Bizim Kız (Murat Boğa, Sinema Filmi, 1977)
Baraj (Orhan, Sinema Filmi, 1977)
Babanın Evlatları (Fırıldak Ömer, Sinema Filmi,1977)
Öyle Olsun (Ferit, Sinema Filmi, 1976)
Kader Bağlayınca (Murat, Sinema Filmi, 1976)
Gizli Kuvvet (Komiser Murat, Sinema Filmi, 1976)
Cani (Komiser Murat, Sinema Filmi, 1976)
Aşk Dediğin Laf Değildir (Yakup, Sinema Filmi, 1976)
Çapkın Hırsız (Sinema Filmi, 1975)
Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı (Damat Ferit, Sinema Filmi, 1975)
Hababam Sınıfı (Damat Ferit, Sinema Filmi, 1975)
Gece Kuşu Zehra (Ferit, Sinema Filmi, 1975)
Evcilik Oyunu (Adnan, Sinema Filmi, 1975)
Delisin (Ferit, Sinema Filmi, 1975)
Bizim Aile / Merhaba (Ferit, Sinema Filmi, 1975)
Ateş Böceği (Tarık, Sinema Filmi, 1975)
Ah Nerede (Ferit, Sinema Filmi, 1975)
Yaz Bekarı (Orhan Güven, Sinema Filmi, 1974)
Memleketim (Mehmet, Sinema Filmi, 1974)
Mavi Boncuk (Yakışıklı Necmi, Sinema Filmi, 1974)
Mahcup Delikanlı (Metin, Sinema Filmi, 1974)
Kanlı Deniz (Ahmet, Sinema Filmi, 1974)
Esir Hayat (Mühendis Aydın, Sinema Filmi, 1974)
Boşver Arkadaş (Ferit, Sinema Filmi, 1974)
Yeryüzünde Bir Melek (Ömer Mutlu, Sinema Filmi, 1973)
Yalancı Yarim (Ferdi, Sinema Filmi, 1973)
Umut Dünyası (Ahmet, Sinema Filmi, 1973)
Oh Olsun (Ferit Haznedar, Sinema Filmi, 1973)
Canım Kardeşim (Murat, Sinema Filmi, 1973)
Bebek Yüzlü (Sinema Filmi, 1973)
Üç Sevgili (Ali, Sinema Filmi, 1972)
Tatlı Dillim (Ferit, Sinema Filmi, 1972)
Suçlu (Hakan, Sinema Filmi, 1972)
Sisli Hatıralar (Hakan, Sinema Filmi, 1972
Sev Kardeşim (Ferit Çalışkan, Sinema Filmi, 1972)
Para (Murat, Sinema Filmi, 1972)
Kaderimin Oyunu (Bülent Akman, Sinema Filmi, 1972)
Feryat (Ferdi, Sinema Filmi, 1972)
Aşkların En Güzeli (Ali Yanyalı, Sinema Filmi,1972)
Azat Kuşu (Hakan, Sinema Filmi, 1972)
Vefasız (Halil, Sinema Filmi, 1971)
Solan Bir Yaprak Gibi (Murat Sayman, Sinema Filmi, 1971)
Melek mi Şeytan mı? / Asrın Kadını (Sedat, Sinema Filmi, 1971)
Emine (Metin, Sinema Filmi, 1971)
Beyoğlu Güzeli (Ferit Aker, Sinema Filmi, 1971)
Doğum günü: Prof. Dr. Türkân Saylan kimdir?
Türkan Saylan 13 Aralık 1935 İstanbul doğumlu tıp doktoru, eğitimci, yazar ve Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği eski genel başkanıdır. Türkan Saylan sırayla Kandilli İlkokulu, Kandilli Kız Lisesi ve İstanbul Tıp Fakültesi'nde eğitim görmüştür. 1963 yılında İstanbul Tıp Fakültesi'nden mezun olan Türkan Saylan 1964 yılında SSK Nişantaşı Hastanesi’nde Deri ve Zührevi Hastalıklar uzmanı oldu ve 1968 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Başasistanı görevine başladı.
1971 yılında İngiltere'de eğitim gören ve 1974'te Fransa'da ve 1976 yılında İngiltere'de çalışmalar yapan Türkan Saylan 1972 yılında doçentlik ve 1977 yılında profesörlük ünvanın aldı.
Türkan Saylan 1982 ve 1987 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Ananbilim Dalı Başkanlığı'nı ve 1981 ve 2001 yılları arasında da İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Lepra Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü görevlerini yürüttü. 1990 yılında kurulan İstanbul Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi'nin oluşumunda büyük rol oynadı. Dermatoloji Kliniği'nde öğretim görevlisi olarak 2002 yılının sonuna kadar görev alan Türkan Saylan 13 Aralık 2002 tarihinde emekliye ayrıldı.
Türkan Saylan'ın yaptığı çalışmalar
1976'da cüzzamla ilgili çalışmalarını başlatan ve Cüzzamla Savaş Derneği ve Vakfı'nı kuran Türkan Saylan, 1986 yılında Hindistan'da Uluslararası Gandhi Ödülü'ne layık görüldü. Saylan ayrıca Dünya Sağlık Örgütü'ne cüzzam konusunda danışmanlık da yaptı. Türkan Saylan ne zaman hayatını kaybetti? 1957 yılında evlenen Türkan Saylan'ın 2 oğlu vardır. Yaşamının son 17 yılında meme kanseri ile mücadele eden Türkan Saylan 18 Mayıs 2009 tarihinde yaşama gözlerini yumdu. 9. cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Türkan Saylan'ı 31 Mart 2000'de Sosyal Hizmetler Danışma Kurulu üyeliğine seçti. 10. cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Türkan Saylan'ı YÖK üyesi olarak seçti ve bu görevi Mart 2007'ye kadar yürüttü. Türkan Saylan'ın tıp, sosyal ve siyasal içerikli toplamda 440 yayını bulunmaktadır. Kurucularından olduğu Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği 2010 yılından bu yana her yıl kendisi adına bilim ve sanat ödülü veriyor.
Türkan Saylan'ın aldığı ödüller “Atatürk İlke ve Devrimleri Ödülü” İstanbul Üniversitesi (1996), “Ülkemizde Yılın Kadını Ödülü” (1990), “Melvin Jones Ödülü” (1991), “Atatürkçü Düşünceye Hizmet Ödülü” İncirli Lions (1996), “Kuvayi Milliye Ödülü” Haliç Rotary (1997), “Fahrettin Kerim Gökay Ödülü” Türk Lions Vakfı (1997), “Türkiye Ziraatçiler Birliği Dayanışma Ödülü” (1998), “75. Yıl Ödülü” Türk Kadınlar Birliği Şişli Şb. (1998), “Uğur Mumcu – Muammer Aksoy Ödülü” ADD İstanbul Şubesi (1999), “Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi Onur” Ödülü” (2000), İtalya “Foyer des Artistes Kurumu Ödülü” (2001), Cüzzamlı Hastalara verdiği uzun süreli hizmet ve getirdiği bakış açısı nedeniyle “Hasta ve Hasta Yakını Hakları Derneği 2001 Yılı Ödülü”, “Atatürk Ödülü” Amerika / Atatürk Topluluğu (2001), “Sanat Kurumu Onur Ödülü” (2002), “Atatürk / Çağdaşlık Ödülü” Dünya Atatürkçü Kuruluşları (10 Kasım 2003), “Üstün Hizmet Ödülü” Yıldız Teknik Üniversitesi (2004), Eğitime yaptığı katkılar nedeniyle “Eğitim Ödülü” TED Koleji, “Kendinden önce hizmet” ilkesine örnek davranışı nedeniyle “100. Yıl Mesleki Başarı Ödülü” Rotary Kulübü, “İnsan Hakları Ödülü” İzmir Karşıyaka Belediyesi (2004), “Türkiye'nin En İyi Eğitimcisi” Ödülü – Tempo Dergisi (2004), Kültür Üniversitesi'nin İstanbul genelindeki üniversitelerin öğrenci ve öğretim üyeleri arasında yaptığı anket sonucunda “Yılın En Yürekli Kadını Ödülü” (2004) , “Puduhepa Ödülü” – Adana Kütür Sanat Derneği (2005), “Meslek Hizmetleri Ödülü” Ankara Emek Rotary Kulübü (Ekim 2005), “Toplumsal Barış Ödülü” Barış Radyo, “İnsan Hakları, Demokrasi, Barış ve Dayanışma Ödülü” SODEV Sosyal Demokrasi Vakfı (2005), “İyi Kalpli Ol Ödülü” Türk Kalp Vakfı (2006), “Yılın Başarılı İş Kadınları Ödülü” Dünya Gazetesi (2006), “ÇEK Eğitim Ödülü”, Çağdaş Eğitim Kooperatifi (2006), Vehbi Koç Ödülü (2009). Kabataşlılar Derneği Ahmet Taner Kışlalı ” Aydın İnsan” Onur Ödülü (2009)
Comments