Güne başlarken bilmek isteyeceğiniz en önemli Haberler
01 Mart 2023 Çarşamba
1 EYT Meclis’ten jet gibi geçti, gözler Erdoğan’da Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yasayı Resmi Gazete’de yayınlamasıyla birlikte yasada öngörülen şartları yerine getirenler emeklilik için başvurabilecek. İlk etapta 2 milyonu aşkın kişinin emekliliğe hak kazanması bekleniyor. O yüzden illerde SGK müdürlüklerinin bahçelerinde bile başvuru kabul masaları kurulmuş durumda. 2 Depremde ölen basketbolcu Nilay Aydoğan’ın cep telefonundan çıkan son görüntüleri herkesi ağlattı Maraş merkezli meydana gelen ve 11 ili etkileyen 7.7 büyüklüğündeki ilk depremde, ING Kadınlar Basketbol Süper Ligi ekiplerinden Çankaya Üniversitesi’nin formasını giyen milli basketbolcu Nilay Aydoğan, Malatya’da ziyarete gittiği babaannesi Hacer Aydoğan ile birlikte çöken binanın enkazında kaldı. Aydoğan’ın Hatay’da oynadığı maçın ardından milli maçlar nedeniyle lige verilen arada takımla Ankara’ya dönmeyip, babaannesi Hacer Aydoğan’a sürpriz yapmak için annesine ve ağabeyine haber vermeden Malatya’ya gittiği ortaya çıktı. DHA’nın haberine göre, Nilay Aydoğan’ın, Malatya’da babaannesi Hacer Aydoğan ile depremden saatler önce sohbet ederken çektiği görüntüler, enkazda bulunan cep telefonunda ortaya çıktı. Görüntülere göre, Hacer Aydoğan, torunu Nilay’ın elini tutup, “Herkes sevdiğine sarılsın” dedikten sonra “Yoruldum da yol üstüne oturdum ben güzeller başıma toplansın, diye. Gittim padişahtan ferman getirdim herkes sevdiğine sarılsın, diye” diyor. Babaannesiyle el ele sohbet eden Nilay’ın “Babaanne makinedeki çamaşırları asayım mı ben artık? Makineye çamaşır atacağım artık banyodan sonra da artık onları asmam lazım” demesi de videoda yer aldı.
3 Erdoğan ve Bahçeli’nin gergin Elbistan ziyareti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip erdoğan, beraberinde MHP lideri Devlet Bahçeli ve BBP lideri Mustafa Destici ile deprem bölgelerini gezmeye devam ediyor. Üç lider Malatya Doğanşehir ve Kahramanmaraş’ın elbistan ilçelerindeydi. Erdoğan buralardaki konuşmalarında depremle ilgili rakamsal bilgiler verdi, kalıcı konutların bir an önce inşa edileceğini anlattı. Erdoğan Elbistan’daki konuşmasında “İdeolojik ya da keyfi sebeplerle kimsenin milletimize yeni bedel ödetmesine izin vermeyeceğiz” dedi ama tam olarak kimi kastettiği belli değildi. Gezinin Elbistan bölümünde bir gerginlik de yaşandı. Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde, “Elbistan İl Olsun” pankartı asan ve aynı isteklerini sloganlarla dile getiren Elbistanlı vatandaşlara MHP Genel Başkanı Bahçeli tepki gösterdi. Vatandaşların “Ne yapacağız, onu bilelim?” diye itirazlarını sürdürmesi üzerine de MHP Genel Bakanı Bahçeli, “Böyle bir günde, böyle sloganlarla Sayın Cumhurbaşkanımızın ve diğer yetkililerin burayı ziyaretini sabote etmeye hakkınız yok. Sessizlik olacak. Hepsi dağılsın gitsin. İndirin (kameraları) şunları. Hadi bakalım” diye sinirlenmesi dikkat çekti. Bahçeli tartışma yerinden ayrılırken, bir vatandaş, “Sayın Devlet Beyim, biz 2009’da sayın Cumhurbaşkanımıza yaptık yapacağımızı. Yaptık. Memleket bitti. Halk göçüyor. Biz onun için çabalıyoruz. Biz memleketimizi seviyoruz. Bakanımız ne derse, cumhurbaşkanımız ne derse bize amin. 2009’da biz ‘Amin dedik. Şimdi yine ‘Amin’ deriz” diye bağırdı. Bu sırada İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile AKP Kahramanmaraş Milletvekili Mahir Ünal vatandaşları teskin etmeye çalıştı. Ünal vatandaşlara, “Yapma. Ben sizin milletvekilinizim. Lütfen Elbistan’a bunu yapmayın” dedi. Ünal’ın bir yandan da görüntü çekilen cep telefonlarını engellemeye çalışması dikkat çekti. Vatandaşların tepkisi, “Elbistan’ı Maraş’tan ayırın. Elbistan il olsun” sloganlarıyla sonlandı.
4 Kahramanmaraş: Bir yıkımın anatomisi Kahramanmaraş, 6 Şubat depremlerinden en fazla etkilenen kentler arasında yer alıyor. Kentte büyük bir depremin yaşanma ihtimali kamu otoriteleri tarafından biliniyordu. Öyle ki kentte 2019’da Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından bir deprem tatbikatı gerçekleştirilmiş, 2020’de de Türkiye’deki ilk afet risk azaltma planı olan Kahramanmaraş İl Afet Risk Azaltma Planı hazırlanmıştı. Bilim insanları, siyasetçiler ve meslek odası temsilcileri, son yıllarda, olası bir depreme karşı alınması gereken önlemler konusunda uyarılarını artırmıştı. Ancak 6 Şubat günü ortaya çıkan yıkım manzarası, yapı stoğuyla ilgili yapılması gerekenlerin yapılmadığını gösterdi. Peki Kahramanmaraş’ın bazı bölümleri neden ve nasıl yıkıldı? Neden bazı binalarsa bu yıkımın arasında hiçbir şey olmadan ayakta kaldı? BBC Türkçe ekibi, depremden hemen sonra gittiği Kahramanmaraş’ta görüşmeler, çekimler yaparak ve de kamu otoriteleri, üniversiteler ile meslek odaları tarafından hazırlanan raporları inceleyerek kentteki yıkımı detaylı bir şekilde araştırdı. Yukarıdaki video haber çok çarpıcı.
5
İlber Ortaylı’nın mikrofonu açık kaldı: “Naci Görür depremi bizim Celal’den daha iyi biliyor…”
Prof. Dr. İlber Ortaylı, Tv100’de yayınlanan Candaş Tolga Işık’ın sunduğu Az Önce konuştum programına konuk oldu. Programa Yerbilimci Prof. Dr. Celal Şengör de zoom üzerinden katıldı. Programda Kahramanmaraş merkezli deprem felaketi ve Kızılay başta olmak üzere son günlerin gündemi meşgul eden konuları konuşuldu. Programın kapanmasına yakın Candaş Tolga Işık, Tv100 ekranlarında Prof. Naci Görür ile birlikte yaptıkları “Sesimi Duyan Var mı?” programının hatırlatmasını yapmak istedi. O anlarda İlber Ortaylı, canlı yayının bittiğini zannederek ve Celal Şengör’ü kastederek Naci Görür için ‘O bizim Celal’den daha iyidir’ dedi. Programın tamamı yukarıda.
Söylendiğine göre bu araştırma kendi türünde yapılan en geniş kapsamlı araştırma.
8
Türk yönetmenin kısa filmi Oscar’a aday olabilir
Turan Haste’nin yönettiği “Rutubet”, ABD’deki Santa Barbara Film Festivali’nde “En İyi Kısa Film” seçildi. Film, Oscar sertifikasına sahip bu ödül sayesinde, 2024 Akademi Ödülleri’nde (Oscar) “En İyi Kısa Film” dalında aday adayı olma şansını yakaladı. M. Furkan Daşbilek’in senaryosunu yazdığı ve yapımcılığını üstlendiği “Rutubet”, geçen yıl dünya prömiyerini 79’uncu Venedik Film Festivali’nde yapmış, bu yıl da 13’üncü Bakü Kısa Film Festivali’nin Uluslararası Kısa Film Yarışması’nda “En İyi Yönetmen Ödülü”nü almıştı. Türkiye’de ilk kez 59’uncu Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde gösterilen film, İzmir Kısa Film Festivali’nden de “En İyi Oyuncu Ödülü” ile dönmüştü.
9
Fenerbahçe seyircisine Kayseri’de deplasman yasağı geldi, tartışma çıktı
Fenerbahçeli ve Beşiktaşlı taraftarların, geçen hafta statlarda “Hükümet istifa” tezahüratıyla tepkilerini ortaya koymalarının ardından Kayseri İl Güvenlik Kurulu tartışmalı bir karara imza attı. Kurul, Süper Lig’in 24. haftasında 4 Mart Cumartesi günü saat 19.00’da oynanacak Kayserispor-Fenerbahçe maçına, Sarı-Lacivertli taraftarların alınmayacağını açıkladı. Bu karara gerekçe olarak “güvenlik” gösterildi. Ancak kulislerde F.Bahçe tribünlerinden geçen hafta yükselen “Hükümet istifa” seslerinin asıl gerekçe olduğu konuşuluyor. Fenerbahçe Kulübü, Kayseri İl Güvenlik Kurulu’nun kararına tepki gösterdi, kararı “kabul edilemez” diye niteledi.
Depremde ölenlerin sayısı 45 bini aştı
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde 45 bin 89 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Bölgeden tahliye edilen ve kendi imkanları ile gittikleri illerde valilik veya kaymakamlıklara başvurarak kayıt yaptıranların sayısı 1 milyon 971 bin 589’a ulaştı.
Elif Naz’ı hayata bağlayan notlar: Annem hep yanımda, beni izliyor
Elif Naz Çil, Gaziantep İslahiye’de bir apartmanın enkazından annesi Döne ve babası Emrah Çil ile birlikte canlı çıktı; hastaneye kaldırıldı. Halen Adana’da Şehir Hastanesinde olan Elif Naz’ın annesi Döne tedavide kurtarılamadı ve hayatını kaybetti. Hastanede tek başına olan Elif Naz, hayatı kuzenin önerisi ile bir kağıda yazıp başucuna yapıştırdığı notlarla tutunuyor. İlk satırda “Annemin beni izlediğini düşünüyorum” yazıyor. Kuzeni ona acıyla başa çıkması için bu notları yazmasını ve yazılanları da içinden değil yüksek sesle okumasını önermiş.
Kurulan çadır sayısı 356 bine ulaştı, henüz sadece 8 bin 500 konteyner var
Deprem bölgesindeki büyük barınma sorunu devam ediyor; çalışmalar oldukça yavaş ilerliyor. AFAD’dan yapılan açıklamaya göre bölgede kurulan çadır sayısı 356 bin 419 oldu. Bir hafta önce bu rakam 300 bindi. Depremden etkilenen illerden Hatay’da 97 bin 212, Kahramanmaraş’ta 77 bin 188, Gaziantep’te 49 bin 795, Adıyaman’da 49 bin 353, Malatya’da 36 bin 907, Adana’da 17 bin 515, Şanlıurfa’da 8 bin 990, Osmaniye’de 7 bin 377, Diyarbakır’da 7 bin 458 ve Kilis’te 4 bin 624 çadır kuruldu. Ayrıca depremden etkilenen illerde 162 farklı alanda toplam 103 bin 684 konteyner kurulumu planlandı. Planlama kapsamında, şu ana kadar sadece 8 bin 530 konteynerin kurulumu tamamlandı.
Kurum: İstanbul’da 1,5 milyon konutu taşıyacağız
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İstanbul’da bulunan 1,5 milyon riskli konutu taşıyacaklarını söyledi. Kurum, Hatay Afet Koordinasyon Merkezi’nde konuştu, “İstanbul’da dönüşmesi gereken 1,5 milyon bağımsız bölüm var. Bunların acilen dönüşmesi gereken 300 bininin bir an önce dönüştürülmesine ilişkin şu an İstanbul’da sadece bakanlığımızın devam ettiği 94 bin bağımsız bölümden oluşan projelerimiz var. Riskli 1,5 milyon konutu dönüştüreceğimiz iki rezerv alanı var. İstanbul’da şehrin içindeki 1,5 milyon riskli konutu hem Anadolu hem Avrupa yakasında belirlediğimiz iki rezerv alana taşıyacağız” dedi.
Ahmet Ercan, “deprem bölgesinde kadınlara tecavüz edildi” mesajı yüzünden gözaltına alındı, adli kontrolla bırakıldı
Deprem bilimci Övgün Ahmet Ercan, sosyal medya paylaşımındaki iddiaları üzerine başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alındı. Malatya Cumhuriyet Başsavcılığı, Ercan hakkında, 6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli depremlere yönelik sosyal medyadan yaptığı “İlk iki gün asker inmediği için korumasız kadınlara tecavüz edilmiş” şeklindeki paylaşımı dolayısıyla “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçundan soruşturma başlattı. Ercan, soruşturma kapsamında Başsavcılığın talimatı üzerine Elazığ’da gözaltına alındı. Malatya’ya getirilip ifadesi alınan Ercan, mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Resmi rakam: Deprem bölgesinden 42 bin Suriyeli ülkesine dönmüş
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yaklaşık 42 bin Suriyeli’nin gönüllü olarak ülkesine döndüğünü açıkladı. Reuters’a konuşan muhaliflerin kontrolündeki Bab el-Hava sınır kapısındaki Mazen Aluş adlı yetkili, pazartesi itibariyle Cilvegözü (Bab el-Hava) kapısından yaklaşık 13 bin 500 kişi, Cerablus’tan yaklaşık 10 bin kişi ve Öncüpınar (Bab El Selam) ve Tel Abyad kapılarından da 7 biner kişi geçtiği bilgisini verdi.
AYM: Salgın dönemi sokağa çıkma yasakları yasa dışıydı
Anayasa Mahkemesi (AYM), Koronavirüs pandemisi sürecinde Türkiye’de ilan edilen sokağa çıkma yasaklarının anayasaya aykırı olduğuna karar verdi. Yüksek Mahkeme, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun bulaşıcı hastalıklara karşı alınacak tedbirler arasında, “sokağa çıkma yasağı” tedbirinin olmadığını kaydetti. Kararda, kanunda il ve ilçe umumi hıfzıssıhha meclisleri tarafından alınan tedbirlere uygun davranmanın bireyler açısından mecburi olduğuna ilişkin herhangi bir hüküm bulunmadığına da dikkat çekildi. Mahkeme, bu kapsamda bir vatandaşa verilen cezanın kanunu dayanağının olmadığını belirterek hak ihlali kararına imza attı. Karara, AYM üyesi Muharrem İnce, muhalefet etti.
Kılıçdaroğlu: Bu iktidar devletin kolonlarını kesti
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, partisinin grup toplantısında gündemi değerlendirdi. Kılıçdaroğlu, “Bu iktidar devletin kolonlarını kesti. Liyakat dediğimiz kavram önemlidir. Devletin direği adalettir, adaleti çürüttüler” dedi. Kılıçdaroğlu, deprem bölgesinde çadır ihtiyacının hala devam ettiğini belirterek, “Bir felaket gününde nasıl olur da cumhuriyet ile yaşıt olan bir kurum, cumhuriyetin en değerli kurumlarından birisi olan Kızılay, çadır satar? Buradan Kızılay yetkililerine sesleniyorum. Kardeşim, deponuzda satılmadık kaç çadır varsa getirin, hepsini alacağız ve deprem bölgesine göndereceğiz. Bir yardım kuruluşunun ticarethaneye dönüştürülmesi ne demektir? Bir yardım kuruluşu; tarihi, kökleri olan bir yardım kuruluşu, öğrenciliğimizde Kızılay kumbarası taşırdık, insanlar Kızılay’a yardım yapsınlar, diye götürür öğretmenimize teslim ederdik ve onlar da Kızılay Merkezi’ne gönderirlerdi bu paraları. Bu kurumun geldiği hale bakın” diye konuştu. CHP lideri, “Bu iktidar, sağlıklı saat gibi işleyen devletin en temel kolonlarını kesti. Liyakat dediğimiz kavram, devlet için önemlidir. İşi ehline vermek bütün inançlarda, demokrasilerde temel bir kuraldır. Devletin direği adalettir, adaleti çürüttüler. Devletin kolonlarını keserseniz işte Kahramanmaraş’ta, Adıyaman’da, Hatay’da olduğu biri bir tabloya mahkum olursunuz” dedi.
Devlet Bahçeli, Beşiktaş’a “Herkes haddini bilsin” dedi, bundan böyle Karagümrüklü olduğunu ilan etti
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, tribünlerden gelen “hükümet istifa” sloganlarına tepki göstermeye devam ediyor. Dün, partisinin Meclis Grubunda ”Kalabalıkların arasına sızarak devlete ve hükümete meydan okunmasını provoke edenlerin önce tespiti, ardından da tecziyesi mutlaka yapılmalı, Türk sporu düştüğü karanlık dehlizden el birliğiyle çıkarılmalıdır” diyen Bahçeli, Beşiktaş’taki üyeliğini bıraktığını hatırlatarak “Artık Karagümrüklüyüm” dedi. Fakat Beşiktaş kulübü dün ellerine bir istifa dilekçesi gelmediğini, Bahçeli’nin üyeliğinin devam ettiğini açıkladı. Bahçeli dünkü konuşmasında devleti ve hükümeti suçlayanları “arızalı, arsız ve art niyetli” ilan etti, Cumhuriyet gazetesi yazarı Mustafa Balbay’a çok ağır ifadelerle tepki gösterdi. Balbay için “sapık, öürük, edepsiz, kemiksiz, ciğersiz” sıfatlarını kullandı.
Pervin Buldan: Öyle bir iki gün eksiklik yaşandı diye kendinizi temize çıkaramazsınız Partisinin grup toplantısında konuşan HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, “Öyle bir iki gün eksiklik yaşandı diye kendinizi temize çıkaramazsınız. Sorunlar 23 gündür devam ediyor. Şovlarla bağış topladılar algı çalışması yaptılar aradan kaç gün geçti bu bağışların deprem bölgesine ulaşmadığı hala ortadadır. Çünkü acil ihtiyaçlar günden güne büyümektedir. Toplanan paralar nerededir, neden deprem bölgesinde değildir?” dedi..
Türkiye 2022’de yüzde 5,6 büyüdü, kişi başı gelir 10 bin 655 dolar oldu ama işçi ücretlerinin milli gelirden aldığı pay yüzde 26,5’a düştü
Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK, 2022 yılı için gayrı safi yurt içi hasıla rakamlarını açıkladı. Buna göre Türk ekonomisi geçen yılı yüzde 5,6’lık bir büyüme hızıyla kapattı. 2022 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 176 bin 589 TL, ABD doları cinsinden 10 bin 655 olarak hesaplandı. 2022 yılında bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; finans ve sigorta faaliyetleri toplam katma değeri yüzde 21,8, hizmet faaliyetleri yüzde 11,7, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 9,9, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 8,7, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 5,8, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 4,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 4,3, sanayi yüzde 3,3 ve tarım sektörü yüzde 0,6 arttı. İnşaat sektörü ise 2022 yılında yıllık bazda yüzde 8.4 oranında küçüldü. İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yıl yüzde 30,1 iken bu oran 2022 yılında yüzde 26,5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 52,5’ten yüzde 54,5’e yükseldi. Büyüme rakamlarıyla ilgili bazı ekonomistlerin görüşleri bu haberde derlenmiş. emeğin milli gelirden aldığı payın azalmasını eleştiren sendika yöneticisi ve ekonomistlerin görüşleri ise burada.
Türk-İş’e göre açlık sınırı asgari ücreti bin lira aştı bile
Türkiye’nin en büyük işçi sendikası olan Türk-İş tarafından hazırlanan ‘Açlık ve Yoksulluk Sınırı’ araştırmasına göre, dört kişilik bir ailenin açlık sınırı şubat ayında 9 bin 425 TL’ye, yoksulluk sınırı 30 bin 700 TL’ye yükseldi. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 12 bin 265,88 TL’ye yükseldi. Araştırmaya göre Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 6,32 oranında gerçekleşti. Son on iki ay itibariyle değişim oranı yüzde 107,02 olurken 12 aylık ortalamalara göre değişim oranı yüzde 112,87 olarak hesaplandı.
TÜİK açıkladı: Hizmet üretici enflasyonu ocakta yüzde 82,64 oldu Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ocak ayı Hizmet Üretici Fiyat Endeksi’ni açıkladı. TÜİK verilerine göre, Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) 2023 Ocak’ta yıllık yüzde 82,64, aylık yüzde 15,57 arttı.
Kaynak: www.10haber.net
GEÇEN YIL BU GÜN GÜNDEMİMİZDE NELER VARDI...
Güne başlarken bilmek isteyeceğiniz en önemli 10 Haber
01 Mart 2022 Salı
1 Muhalefet tarihi imzaları attı Muhalefetteki 6 siyasi partinin (CHP, İYİ Parti, Demokrat Parti, Saadet, DEVA ve Gelecek) genel başkanı, parlamenter sistemi anlatmak üzere Ankara’da bir araya gelip ortak deklarasyon açıkladı. Liderler tarafından “Yarının Türkiye’sini inşa edeceğiz” denilerek bir metin hazırlandı. Uzlaşılan metin muhalefet partilerinin genel başkan yardımcıları tarafından 8’er sayfa okundu. Ardından parti liderleri kendileri için hazırlanan masada ciltlenen 48 sayfalık mutabakat metnine imza attı. HDP kendisine davet gelmediğini açıkladı. Metinde Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin verdiği zararlar ve bunlara çözüm önerileri sıralandı. Metnin öne çıkan bazı konular ise şöyle: Cumhurbaşkanı tarafsız ve partiler üstü olacak, ayrıca sadece 1 dönem seçilecek. Seçim barajı, yüzde 3 olacak. Seçim harcamaları, kamuoyuna açıklanacak. OHAL KHK’larına yer verilmeyecek. Mülakat kaldırılacak. MB’nin bağımsızlığı sağlanacak. HSK, hakimler ve savcılar diye ikiye ayrılacak. Çoklu baro kalkacak. Liderlerin üzer,inde uzlaştığı metnin tamamını buradan indirebilirsiniz.
2 Türkiye ekonomisi 2021’de yıllar sonra ilk kez dolar bazında da büyüdü ama çalışanlar daha da fakirleşti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2021 yılında Türkiye ekonomisinin yüzde 11 büyüdüğünü hesapladı. Ülke ekonomisi enflasyon katkısıyla büyürken ücretlilerin milli gelirden aldığı pay 6.2 puan gibi olağanüstü düzeyde geriledi. Veriler, artan hayat pahalılığıyla derin yoksulluğun içine düşen geniş halk kitlelerinin büyümeden yeterince yararlanamadığını gösterdi. Cari fiyatlardaki büyüme yüzde 42.8 oldu. Böylece GSYH cari fiyatlarla 7 trilyon 209 milyar liraya yükselirken dolar bazında da yüzde 9.2 artışla 802.7 milyar dolara çıktı. 2021 yılında ortalama dolar kuru 8.98 TL alındığı için ülke ekonomisi dolar bazında da yüzde 12’ye yakın büyümüş oldu. Düşük dolar, 2013 yılından bu yana sürekli aşağı giden kişi başına gelirin de ilk kez yükselerek 9 bin 539 dolara çıkmasını sağladı. Ekonomi büyürken iş gücü ödemelerinin milli gelirden aldığı payın 2019’dan bu yana 6.2 puan birden azalarak yüzde 32’den yüzde 25.8’e düşmesi çalışanların büyümeden hiç yararlanmadığını ortaya koydu. Ağır pandeminin ardından 2021’de yaşanan talep artışıyla sanayi yüzde 16.6, imalat sanayi de yüzde 17.2 büyüdü. Hizmetler sektöründeki büyüme de yüzde 20.1’ye çıktı. Gıdadaki ciddi fiyat artışlarının arkasında yatan nedeni de işaret eden tarımda yüzde 2.2’lik küçülme yaşandı. Bu dönemde inşaat sektörü yüzde 0.9 küçüldü. Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati Türkiye’nin büyüme performansıyla G-20, OECD ve AB ülkeleri arasında en yüksek büyüme sağlayan ülke olduğunu belirtti.
3 Rusya, Harkov’da yasaklı silahı mı kullandı? Ukrayna ordusunun ve sivillerin şiddetli direnişi nedeniyle ilerlemesi durma noktasına gelen Rus ordusunun Harkov’da Birleşmiş Milletler tarafından yasaklanmış olan “vakum bombası” adlı silahı kullandığı öne sürülüyor. Rus ordusunun “alev fırlatıcı” olarak adlandırdığı silah füzeyle atılıyor ve yere düşmeden gökyüzünde misket bombası gibi havada dağılarak aynı anda çok sayıda patlama yaratıyor. Bu patlamaların etkisiyle gökyüzünde yangın oluyor ve çevredeki oksijen tükeniyor, insanlar nefessiz kalarak ölüyor. Bu silahın Ukrayna’nın ikinci büyük kenti olan ve günlerdir kuşatma altındaki Harkov’a doğru gidişini daha önce CNN televizyonu görüntülemişti. Dün Harkov’da bu silahın kullanıldığına dair yaygın bir şüphe oluştu, en az 4 sivil bu silah yüzünden öldü. The New York Times gazetesi iki ayrı haberinde bu silahın kullanıldığına dair şüpheleri yazdı. Silahın Rusya lideri Vladimir Putin’in savaşta sabırsızlık göstermeye başlaması nedeniyle kullanılmış olabileceği öne sürülüyor. Rus ordusu daha önce de Çeçenistan ve Suriye’de sivillere karşı çok acımasız bir savaş yürütmüş, buna benzer silahlar kullanmıştı.
4 Ukrayna ile Rusya temsilcileri masada 6 saat görüştü, Putin Kırım’ı resmen istedi Dünyanın gözü kulağı Rusya ile Ukrayna arasındaki barış görüşmelerindeydi. İki ülke temsilcileri öğle saatlerinde Belarus’un Ukrayna ile sınırında yer alan Gomel kentinde bir araya geldi. Toplantıya Ukrayna heyeti güvenlik nedeniyle Polonya üzerinden gitti. Ukrayna heyetinin masaya koyduğu teklif, derhal ateşkes ve ayrılıkçıların kontrolündeki Donbas dahil olmak üzere Ukrayna topraklarında bulunan tüm Rus askerlerinin geri çekilmesi oldu. Rus tarafının ise doğudaki Donbas bölgesinin güvenliğine ilişkin garantiler talep ettiği öne sürüldü. Moskova’nın savaşın ilk günlerinde masaya oturmak için şart koştuğu “Kiev yönetiminin teslim olması” önerisini gündeme getirip getirmediği ise açıklanmadı. İki ülke temsilcileri bir kez daha bir araya gelecek. Fransa Cumhurbaşkanı Macron ile telefonda görüşen Putin ise çözümün Kırım üzerinde ülkesinin kontrolünün resmen tanınması durumunda mümkün olabileceğini söyledi.
5 Çavuşoğlu: Tüm ülkeleri Karadeniz’den savaş gemisi geçirmemeleri için uyardık Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin Montrö Sözleşmesi’nin hükümlerini uygulamaya başladığını resmen duyurdu. Çavuşoğlu “Çatışma ortamında kıyıdaş olan, olmayan bütün ülkeleri Karadeniz’den savaş gemisi geçirmemesi konusunda uyardık. Şu ana kadar böyle bir geçiş olmadı, biz Montrö hükümlerini uyguluyoruz” dedi. 86 yıllık Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin kritik maddeleri burada. Öte yandan Reuters haber ajansının iddiasına göre bir Rus fırkateyni ile bir destroyeri Boğazlardan geçiş için izin bekliyor.
6 Elektrik zammının bir bölümü KDV yoluyla geri alındı; zararı devlet ödeyecek Sokakta protesto gösterilerine neden olan yüksek elektrik faturalarıyla ilgili yeni düzenleme yapıldı. Kabine toplantısı sonrası düzenlemeyi açıklayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, meskenler ile tarımsal sulamada kullanılan elektriğin KDV’sini yüzde 18’den yüzde 8’e düşürdüklerini açıkladı. Ayrıca meskenlerdeki düşük tarife sınırı da aylık 240 kilovatsaate yükseltildi. İki yeni düzenlemeyle faturalarda yüzde 14’lük bir indirim öngörülüyor. Esnafa da yüzde 25 indirim yapılacak. Gece geç saatlerde de EPDK bir açıklama yaparak yeni fatura düzeni ile ilgili daha geniş bilgi verdi.
7 ‘Nuh Boğuldu’nun çekimleri Assos’ta başladı Netflix Türkiye’nin yapımcılığını Ay Yapım’ın üstlendiği yeni filmi “Nuh Boğuldu”nun çekimleri Çanakkale Assos’ta başladı. Yönetmenliğini Onur Saylak’ın üstlendiği filmin başrollerinde Kıvanç Tatlıtuğ ile Funda Eryiğit yer alıyor. Filmin senaryosu yazar Hakan Günday tarafından kaleme alındı. Görüntü yönetmenliğini ise Feza Çaldıran üstleniyor.
8 BM raporu: İklim değişikliği nedeniyle milyarlarca insanın hayatı tehlikede Birleşmiş Milletler bünyesinde faaliyet gösteren Hükümetler Arasındaki İklim Değişikliği Paneli (IPCC) “İklim Değişikliği 2022: Etkileri, Uyum ve Kırılganlık” başlıklı raporu yayımlandı. Rapora göre, iklim değişikliğine uyum alanındaki yatırımlar ve gelişmeler artan riskleri önlemeye yeterli değil. Atılan ve ihtiyaç duyulan adımlar arasındaki boşluk giderek açılıyor ve bu boşluk özellikle düşük gelirli toplumlarda daha fazla hissediliyor. Bu kapsamda, bozulmuş ekosistemleri adil ve etkin bir şekilde iyileştirmek için iklim uyum yatırımlarının hızlandırılması gerekiyor. Küresel sıcaklık artışının gelecek 20 yılda 1,5 dereceyi bulmasıyla, dünya birçok kaçınılmaz iklim tehlikesiyle karşı karşıya ve 1,5 derece limitinin kısa süreli aşılması bile geri dönülemez sonuçlar ortaya çıkarma riski taşıyor.
9 Fenerbahçe, Kasımpaşa karşısında 2-1 kazandı, üçte üç yaptı Süper Lig’in 27. haftasında Fenerbahçe, deplasmanda Kasımpaşa ile oynadı. Maçın 6. dakikasında Zajc’ın golüyle öne geçti. Sonrasında Altay kalesinde devleşerek 6 kurtarış yaptı. Muleka’nın kafa golü 67’de skoru eşitledi. Szalai’nin 90 artı 1’deki karambolde attığı gol, rakip oyuncuların faul itirazlarına karşı geçerli sayıldı. Fenerbahçe puanını 46’ya çıkardı.
10 Rusya futbol ve basketbolda Avrupa şampiyonalarından men edildi Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) ve Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA), Ukrayna’ya yönelik saldırıları nedeniyle Rus milli takımı ve futbol kulüplerini bir sonraki duyuruya kadar tüm müsabakalardan men etme kararı aldı. Ardından basketbolda da benzer bir gelişme yaşandı, Rus takımları hem EuroLig’den hem de Avrupa Kupası’ndan men edildi. Ayrıca UEFA Rus enerji şirketi Gazprom ile iş birliğini de sonlandırdığını duyurdu.
Kaynak: www.10haber.net
Comentarios