Olaylar

• 1547 - VI. Edward, Westminster Abbey'de taç giyerek İngiltere Kralı oldu.

• 1798 - Papa VI. Pius, Louis-Alexandre Berthier tarafından görevden alındı.

• 1833 - Osmanlı İmparatorluğu'nun Mısır Eyaleti'nde çıkan isyanın bastırılması için, Rusya Filosu İstanbul'a geldi.

• 1835 - Şili'nin Concepción şehri, depremle yerle bir oldu.

• 1872 - Metropolitan Museum of Art, New York'ta açıldı.

• 1877 - Çaykovski'nin Kuğu Gölü Balesi, Bolşoy Tiyatrosu'nda ilk gösterimini yaptı.

• 1887 - Alman İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Avusturya-Macaristan arasında ‘Tripartite Paktı’ imzalandı.

• 1909 - Fütürizm kelimesi ilk defa kullanıldı. İtalyan şair ve editör Filippo Tommaso Marinetti'nin Le Figaro gazetesine yazdığı Fütürist Manifesto makalesi, geçmişi unutup değişimi, özgünlüğü ve yeniliği kucaklayan sanat akımının ismini oluşturdu.

• 1914 - İstanbul'da ilk elektrikli tramvay sefere başladı.

• 1919 - Afganistan Emiri Habibullah Han, suikaste uğrayarak yaşamını yitirdi. Kardeşi Nasrullah Han yerine Emir olduysa da, bir haftalık çok kısa süren saltanatının ardından, Amanullah Han tarafından tahttan indirilip müebbet hapse mahkûm ettirildi ve Amanullah Han, tahta çıktı.

• 1933- Japon yazar Takiji Kobayashi, Japon İmparatorluğu'na bağlı antikomünist polis gücü olan Tokubetsu Kōtō Keisatsu'ya bağlı casuslar tarafından öldürüldü.

• 1938 - Adolf Hitler, Çekoslovakya ve Avusturya'daki Almanlar için kendi geleceklerini belirleme hakkı istedi.

• 1941 - Türkiye'de Yahudiler için transit vizesine ilişkin talimatname yayınlandı.

• 1944 - II. Dünya Savaşı: "Big Week" başladı ve Amerika Birleşik Devletleri bombardıman uçakları, Nazi uçak üretim merkezlerini bombaladı.

• 1947 - 5018 sayılı İşçi ve İşveren Sendikaları ve Sendika Birlikleri Hakkında Kanun ile Türkiye'de ilk kez sendikalara, özel bir kanun ile kurulma hakkı tanındı.

• 1961 - Türkiye'de ilk koalisyon kabinesi, İsmet İnönü Başkanlığında kuruldu.

• 1962 - Astronot John Glenn, Friendship 7 uzay aracının içinde dünya etrafında 3 defa döndü. Olay 4 saat 55 dakika sürdü.

• 1970 - Boğaziçi Köprüsü'nün temeli, Türkiye Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ve Başbakanı Süleyman Demirel tarafından törenle atıldı. Üç yılda tamamlanan köprü, 29 Ekim 1973'te açıldı.

• 1971 - Uganda'da İdi Amin, kendini Devlet Başkanı ilan etti.

• 1976 - Türkiye'deki 23 Amerikan üssünde grev kararı alındı.

• 1980 - Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): Sağ görüşlü militan Cengiz Baktemur, Malatya Doğanşehir Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik Kolları Başkanı Hasan Doğan'ı öldürdü.

• 1981 - 28 Aralık 1980'de Üsteğmen Şahin Akkaya'yı başından vurarak öldüren sol görüşlü militan Veysel Güney, ölüm cezasına çarptırıldı.

• 1988 - Dağlık Karabağ Özerk Oblastı, Azerbaycan'dan ayrılıp, Ermenistan'a katılmak için oylama yaptı. Bu olay Karabağ Savaşı'nı tetikledi.

• 1990 - Dış İşleri Bakanı Mesut Yılmaz, Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın müdahaleleri nedeniyle görevinden istifa etti. Mesut Yılmaz'ın Anavatan Partisi (ANAP) Genel Başkanlığını hedeflediği söyleniyor.

• 1991 - Slovenya Parlamentosu, Yugoslavya'nın dağıtılmasını önerdi.

• 1992 - İstanbul Ticaret Odası'na bırakılan çanta içindeki saatli bombanın patlaması sonucu 1 kişi öldü, 16 kişi yaralandı.

• 1993 - Güney Afrika Devlet Başkanı Frederik Willem de Klerk, ilk kez siyahların da görev aldığı kabineyi açıkladı.

• 2001 - 7,3 milyar doların Merkez Bankası'na geri döndüğü açıklanırken, repo faizleri yüzde 3 binleri gördü. Stanley Fischer ve Michael Deppler, Başbakan ile yeniden bir arayla geldi.

• 2001 - Filipinler Devlet Başkanı Gloria Macapagal Arroyo, barış görüşmelerinin yeniden başlamasını sağlamak için ülkenin güneyindeki ayrılıkçı Müslümanlarla tek yanlı ateşkes yaptı.

• 2001 - İnterpol tarafından kırmızı bültenle aranan Sümerbank eski Genel Müdürü Şükrü Karahasanoğlu, İtalya'da yakalandı.

• 2002 - Mısır'da bir trende meydana gelen yangında 370 kişi öldü.

• 2003 - Amerika Birleşik Devletleri'nin Rhode Island eyaletinde bir gece kulübünde çıkan yangında 100 kişi öldü.

• 2008 - Endonezya'nın batısında 7.6 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Amerikan Jeolojik Araştırma Merkezi, depremin merkez üssünün Endonezya'nın Sumatra Adasının Medan bölgesinin, 319 kilometre batısında olduğunu belirtti.

• 2009 - Dünyada ekonomik kriz: Birleşik Krallık'ın son banka kurtarma operasyonlarıyla toplam borcu, 2 trilyon sterline ulaştı. Almanya'da Federal Cumhuriyet tarihindeki en büyük ekonomik yardım paketi olan 50 milyar avroluk ikinci konjonktür paketi onaylandı.

• 2015 - Finlandiya'da 12 Aralık 2014'te meclisten geçen eşcinsel evlilik yasası, Cumhurbaşkanı tarafından onaylandı. Yasa 2017'de yürürlüğe girdi.

Doğumlar

• 1523 - Jan Blahoslav, bir Çek hümanist yazar, şair, çevirmen, etimolog, ilahi yazarı, gramer, müzik teorisyeni ve bestecidir (ö. 1571)

• 1753 - Louis-Alexandre Berthier, Fransız asker ve mareşal (ö. 1815)

• 1810 - Henri Martin, Fransız tarihçi ve siyasetçi (ö. 1883)

• 1819 - Alfred Escher, İsviçreli politikacı ve iş adamı (ö. 1882)

• 1844 - Ludwig Boltzmann, Avusturyalı fizikçi (ö. 1906)

• 1844 - Joshua Slocum, Amerikalı denizci, gezgin ve yazar (ö. 1909)

• 1863 - Lucien Pissarro, İngiliz manzara ressamı, grafiker, ahşap oymacısı, sanatsal kitap tasarımcısı ve baskıcısı (ö. 1944)

• 1868 - Pompeu Fabra, İspanyol bir mühendis ve gramerçi (ö. 1948)

• 1883 - Naoya Shiga, Japon yazar (ö. 1971)

• 1886 - Béla Kun, Macar komünist politikacı (ö. 1939)

• 1887 - Carl Ebert, Alman tiyatro yönetmeni, oyuncu ve eğitmen (ö. 1980)

• 1889 - Hulusi Behçet, Türk dermatoloji uzmanı ve bilim insanı (ö. 1948)

• 1896 - Henri de Lubac, 20. yüzyılın en önemli Katolik ilahiyatçıları arasındadır (ö. 1991)

• 1898 - Enzo Ferrari, İtalyan otomobil üreticisi (ö. 1988)

• 1901 - Henry Eyring, Amerikalı teorik kimyager (ö. 1981)

• 1902 - Ansel Adams, Amerikan fotoğrafçı (ö. 1984)

• 1916 - Hüsamettin Bozok, Türk yazar ve gazeteci (ö. 2008)

• 1925 - Robert Altman, Amerikan yönetmen (ö. 2006)

• 1927 - İbrahim Ferrer, Kübalı müzisyen ve Buena Vista Social Club üyesi (ö. 2005)

• 1927 - Sidney Poitier, Amerikan oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 2022)

• 1929 - Elio Berhanyer, İspanyol moda tasarımcısı. (ö. 2019)

• 1937 - Robert Huber, Alman kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi

• 1937 - Ülkü Tamer, Türk şair, oyuncu ve çevirmen (ö. 2018)

• 1940 - Ercan Arıklı, Türk gazeteci (ö. 2003)

• 1943 - Mike Leigh, İngiliz yönetmen

• 1946 - J. Geils, Amerikan şarkıcı-şarkı yazarı ve gitarist (ö. 2017)

• 1946 - Norma, Fransız çizgi roman sanatçısı (ö. 2021)

• 1948 - Larry Rapp, Amerikalı oyuncu

• 1948 - Asu Maralman, Ermeni asıllı Türk müzisyen ve oyuncu

• 1949 - Adnan Kahveci, Türk siyasetçi ve devlet adamı (ö. 1993)

• 1951 - Gordon Brown, Birleşik Krallık Başbakanı

• 1954 - Anthony Head, İngiliz aktör ve müzisyen

• 1962 - Hatice Aslan, Türk oyuncu

• 1964 - Rudi García, Fransız futbolcu ve teknik direktör

• 1964 - Willie Garson, Amerikalı oyuncu (ö. 2021)

• 1966 - Cindy Crawford, Amerikan model

• 1967 - Kurt Cobain, Amerikan Rock müzisyeni (Nirvana) (ö. 1994)

• 1970 - İsrafil Köse, Türk dizi ve film oyuncusu (ö. 2016)

• 1971 - Jari Litmanen, Fin futbolcu

• 1974 - Kerim Bakiri, İranlı eski futbolcudur

• 1974 - Ömer Halisdemir, Türk astsubay (ö. 2016)

• 1976 - Zdravko Lazarov, Bulgar millî futbolcu

• 1977 - Gail Kim, Kore asıllı Kanadalı profesyonel güreşçi, menajer, model ve aktris

• 1980 - Berk Tokay, Türk grafiker

• 1983 - Ali Buhara Mete, Türk oyuncu

• 1984 - Trevor Noah, Güney Afrikalı bir komedyen, televizyon sunucusu, yapımcı, yazar, siyasi yorumcu ve oyuncu

• 1985 - Yulia Volkova, Rus müzisyen

• 1987 - Miles Teller, Amerikalı oyuncudur

• 1988

  • Ki Bo-bae, Güney Koreli okçu

  • Jiah Khan, Hint asıllı Britanyalı ve ağırlıklı olarak Bollywood filmlerinde rol alan oyuncudur (ö. 2013)

  • Nazlı, Türk şarkıcı, sunucu ve köşe yazarı

  • Rihanna, Barbadoslu şarkıcı

• 1989 - Bahar Yapar, Bosnalı basketbolcu

• 1990 - Ciro Immobile, İtalyan futbolcudur

• 1991 - Antonio Pedroza, İngiliz futbolcu

• 1996 - Mabel, İngiliz şarkıcı

• 2003 - Olivia Rodrigo, Amerikalı şarkıcı, şarkı yazarı ve oyuncudur

Ölümler

• 922 - Theodora, I. Romanos'un eşi (d. ?)

• 1162 - Muhammed bin Kiyâ Büzürgümmîd, Alamut Kalesi'nin hakimi (d. 1097)

• 1258 - Mustasım, 1242 - Şubat 1258 döneminde Abbasi Devleti'nin son hükümdarı ve Irak Abbasileri'nin 37. ve son halifesi (d. 1221)

• 1431 - V. Martinus, 1417'den 1431'e kadar Papalık yapmıştır (d. 1368)

• 1458 - Lazar Branković, Sırbistanın kralı (d. 1421)

• 1513 - Johan, Danimarka kralı (d. 1455)

• 1778 - Laura Bassi, İtalyan akademisyen (d. 1711)

• 1790 - II. Joseph, Kutsal Roma imparatoru (d. 1741)

• 1861 - Eugène Scribe, Fransız oyun yazarı ve libretto yazarıdır (d. 1791)

• 1895 - Frederick Douglass, Amerikalı reformist, konuşmacı, yazar (d. 1818)

• 1895 - Mirza Şirazi, İslam alimi (d. 1815)

• 1907 - Henri Moissan, Fransız kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1852)

• 1916 - ‎Klas Pontus Arnoldson‎‎, İsveçli gazeteci, politikacı‎ ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1844)

• 1920 - Robert Peary, Amerikalı kâşif ve Kuzey Kutbu'na ilk kez ayak basan (d. 1856)

• 1923 - Damdin Sühbatur, Moğol Halk Partisi kurucusu, komünist lider (d. 1893)

• 1933- Takiji Kobayashi, Japon proleter edebiyatı yazarı (d. 1903)

• 1936 - Aleksandr Tamanian, Ermeni mimar ve kent bilimci (d. 1878)

• 1936 - Max Schreck, Alman aktör (Nosferatu) (d. 1879)

• 1947 - Burhanettin Tepsi, Türk tiyatro sanatçısı ve yazar (d. 1882)

• 1957 - Sadri Maksudi Arsal, Türk tarihçi, hukukçu ve siyaset adamı (d. 1879)

• 1960 - Walter Yust, Amerikalı gazeteci ve yayıncı (d. 1894)

• 1966 - Chester Nimitz, Amerikalı amiral (d. 1885)

• 1968 - Anthony Asquith, İngiliz sinema yönetmeni ve yazar (d. 1902)

• 1972 - Maria Goeppert-Mayer, Amerikalı-Alman fizikçi ve Nobel Ödülü sahibi (d. 1906)

• 1976 - René Cassin, Fransız hukukçu (d. 1887)

• 1977 - Rami Garipov, Başkurt ulusal şair, yazar ve oyun yazar (d. 1932)

• 1991 - Hakkı Anlı, Türk ressam (d. 1906)

• 1991 - Sami Güner, Türk fotoğraf sanatçısı (trafik kazasında) (d. 1915)

• 1992 - Dick York, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1928)

• 1993 - Ferruccio Lamborghini, İtalyan otomobil üreticisi (d. 1916)

• 1994 - Selahattin Giz, Türk fotoğraf sanatçısı (d. 1914)

• 1996 - Toru Takemitsu, Japon besteci ve müzik kuramcısı (d. 1930)

• 1997 - Paul Anxionnaz, Fransız siyasetçi (d. 1902)

• 1999 - Sarah Kane, İngiliz oyun yazarı (d. 1971)

• 2003 - Maurice Blanchot, Fransız edebiyat kuramcısı ve yazar (d. 1907)

• 2005 - Sandra Dee, Amerikalı oyuncu (d. 1944)

• 2005 - Aylin Sağtür Mutlu, Türk gazeteci ve Anadolu Ajansı'nın eski muhabirlerinden (d. 1951)

• 2005 - Hunter S. Thompson, Amerikalı gazeteci ve yazar (d. 1937)

• 2009 - Emin Cankurtaran, Türk iş adamı ve Fenerbahçe'nin eski Başkanlarından (d. 1930)

• 2010 - Zekeriya Güçlü, Türk güreşçi (d. 1972)

• 2015 - Fırat Yılmaz Çakıroğlu, Türk öğrenci (d. 1991)

• 2016 - Fernando Cardenal, cizvit rahibi ve siyasetçi (d. 1934)

• 2016 - Ove Verner Hansen, Danimarkalı opera şarkıcısı ve aktör (d. 1932)

• 2017 - Vitaliy Çurkin, Rus diplomat (d. 1952)

• 2017 - Mildred Dresselhaus, fizik ve elektrik elektronik mühendisliği alanlarında ABD'li profesördür (d. 1930)

• 2017 - Steve Hewlett, Britanyalı radyocu, gazeteci ve akademisyendir (d. 1958)

• 2017 - Sofía Ímber, Romanya doğumlu Venezuelalı gazeteci ve hayırseverdir (d. 1924)

• 2018 - Jiichiro Date, Serbest stilde güreşen Japon güreşçidir (d. 1952)

• 2018 - Agnieszka Kotulanka, Polonyalı oyuncu (d. 1956)

• 2018 - Roy McDonald, Kanada'dalı şair ve sokak sanatçısıdır (d. 1937)

• 2018 - Zigmas Zinkevičius, Litvan dilbilimci ve tarihçi (d. 1925)

• 2019 - Chelo Alonso, Küba asıllı İtalyan oyuncu (d. 1933)

• 2019 - Kemal Karpat, Türk tarihçi ve akademisyen (d. 1923)

• 2019 - Claude Goretta, İsviçreli televizyon yapımcısı ve film yönetmeni (d. 1929)

• 2019 - Francisco Mañosa, Filipinli mimardır (d. 1931)

• 2019 - Vinny Vella, İtalyan asıllı Amerikalı oyuncu, sunucu ve komedyendir (d. 1947)

• 2020 - Claudette Nevins, Amerikalı kadın tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur (d. 1937)

• 2020 - Jean-Claude Pecker, Fransız astronom, astrofizikçi ve yazar (d. 1923)

• 2021 - I Gede Ardhika, Endonezyalı siyasetçi (d. 1945)

• 2021 - Serpil Barlas, Türk Pop Müziği sanatçısı (d. 1953)

Tatiller ve özel günler

• Dünya Sosyal Adalet Günü

• 1. Cemrenin Havaya Düşmesi